လိင္တူခ်င္း ခ်စ္သူမ်ားအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ(ဗဟုသုတ)

လိင္တူခ်င္း စံုမက္တယ္ဆိုတာ ဘာလဲ။

လိင္တူခ်င္းစံုမက္တယ္ဆိုတာက ဆန္႔က်င္ဘက္လိင္ကို စိတ္မ၀င္စားဘဲ ေယာက္်ားေလးက ေယာက္်ားေလးကိုပဲ မ်က္စိက်တာ၊ မိန္းကေလးက မိန္းကေလးခ်င္းပဲ မ်က္စိက်တာမ်ိဳးကို ေခၚတာပါ သား။ အရပ္သံုးစကားနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ကြာ လိင္တူခ်င္းမွ စံုမက္တဲ့ ေယာက္်ားကို ‘မိန္းမလ်ာ’၊ ‘အေျခာက္’၊ ‘ဂန္ဒူး’၊ ‘ဂ်ီပုန္း’၊ ‘ဂ်ယ္’ စသျဖင့္ အမ်ိဳးစံုေခၚတတ္ၾကတယ္။

လိင္တူခ်င္းမွ စံုမက္တဲ့ မိန္းကေလးကိုက်ေတာ့ ‘ေယာက္်ားလ်ာ’ လို႔ အေခၚမ်ားၿပီး အျခားဘန္းစကားေတြကက်ေတာ့ နည္းနည္းရိုင္းလို႔ သားတင္မက အမ်ားပါ ဖတ္ေနတဲ့ စာထဲမွာ ထည့္မေရးပါရေစနဲ႔ေတာ့၊ တကယ္ေတာ့ သားရယ္ ေလာကမွာ ေယာက္်ားလ်ာ၊ မိန္းမလ်ာေတြဟာ လူေတာမတိုးလွတဲ့ လူတန္းစားတစ္ရပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။

အမ်ားစုအေနနဲ႔ သူတို႔ကို မူမမွန္သူမ်ား၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း ေဖာက္ျပန္ေနသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကေလတာကိုး။ သတ္မွတ္ၾကဆို အဲသလိုျဖစ္ေနတာကလည္း လူနည္းစုသာျဖစ္ေနတာက အဓိကပဲလို႔ ပညာရွင္ေတြ၊ သုေတသီေတြက ဆိုၾကတယ္။ အမ်ားညီရင္ ‘ဤ’ ကို ‘ကၽြဲ’ ဖတ္လို႔ ရတယ္ဆိုတဲ့စကားအတိုင္းေပါ့ သားရယ္။ သူတို႔ေတြမွာက အမ်ားနဲ႔မညီေတာ့ ‘ဤ’ ကို ‘ကၽြဲ’ လို႔ပဲ ျမင္ေနတဲ့ သေဘာပဲေပါ့ေလ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သုေတသနမ်ားအရ ကမၻာတစ္၀ွန္းလံုးမွာ ေယာက္်ားဆယ္ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္၊ မိန္းမဆယ္ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ေလာက္ကေတာ့ လိင္တူခ်င္းစံုမက္တတ္ၾကတယ္လို႔ ဆိုထားတယ္ သားရဲ႕။



ဒါေပမယ့္ လိင္စိတ္ဆိုတဲ့အမ်ိဳးက မရွင္းလွဘူးကြ။ သူ႔ဘာသာ လိင္တူခ်င္းပဲ စံုမက္စံုမက္၊ လိင္ကြဲမွပဲ ႀကိဳက္ႀကိဳက္၊ လိင္စိတ္ဆိုတာကိုက ပညာရွင္ေတြေတာင္ က်နေသခ်ာ မရွင္းႏိုင္ေသးတဲ့ လူ႔အငံု႔စိတ္တစ္မ်ိဳးပဲ။ လိင္ကြဲခ်င္းႀကိဳက္တတ္သူ ေယာက္်ားမိန္းမမ်ားပင္လွ်င္ အမွန္တိုင္းဖြင့္ဟ၀န္္ခံရဲတဲ့သတၱိမ်ိဳး မရွိရင္သာေနလိမ့္မယ္။ ဘ၀တစ္သက္တာမွာေတာ့ ငယ္ႏုစဥ္အခါတုန္းကျဖစ္ျဖစ္ လိင္တူခ်င္းသာယာမႈ ရွာဖူးခ်င္ရွာဖူးခဲ့ႏိုင္ပါတယ္သား။

ယေန႔ကာလမွာ တခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြက လိင္စိတ္ကို အသားေပးလြန္းတယ္လို႔ အေ၀ဖန္ခံရတဲ့ စိတ္ပညာ ဖခင္ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္ေလတဲ့ ပါေမာကၡ ဆစ္ဂမန္(ထ္) ဖရြိဳက္(ထဲ)ကေတာ့ လူရယ္လို႔ ေမြးလာကတည္းက ေယာက္်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္၊ လိင္စိတ္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ပါရွိတယ္လို႔ဆိုသကြ။ ဆိုလိုတာက လိင္ကြဲကိုလည္း သာယာတယ္၊ လိင္တူကိုလည္း သာယာတယ္ဆိုတဲ့ စိတ္မ်ိဳးက သူ႔အဆိုအရ ေမြးရာပါတဲ့။ ဒါေပမယ့္ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့အခါ တစ္မ်ိဳးကသာ လႊမ္းမိုးသြားတယ္ေပါ့ကြယ္။

ေဖေဖတို႔မ်က္စိေရွ႕မွာတင္ အိမ္ေထာင္ရက္သားက်ၿပီး ကေလးေတြေမြးထားတဲ့ က်ားက်ားလ်ားလ်ား ေယာက္်ားႀကီး တခ်ိဳ႕ဟာ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ လိင္တူခ်င္းမွ ႀကိဳက္တတ္သူမ်ားအျဖစ္ ေျဗာင္က်က် ၀န္ခံတာေတြ ေဖေဖေတြ႕ခဲ့ဖူးတယ္။ အလားတူပဲ၊ မိန္းမနဲ႔ ရံဖန္ရံခါ ပတ္သက္တတ္တဲ့ မိန္းမလ်ာေတြ၊ ေယာက္်ားနဲ႔ ရံဖန္ရံခါ ပတ္သက္တတ္တဲ့ ေယာက္်ားလ်ာေတြလည္း သည္ေလာကမွာ အမွန္တကယ္ရွိပါတယ္။

အဲေတာ့ကာ ေပြလီလွတဲ့ လူ႔ေဘာင္ေလာကမွာ ရာႏႈန္းျပည့္လိင္တူခ်င္းမွ စံုမက္သူ၊ ရာႏႈန္းျပည့္ လိင္ကြဲကိုမွ တပ္မက္သူရယ္လို႔ အျပတ္အသား ရွိေနတာမ်ိဳး အင္မတိ အင္မတန္ကို ရွာပါးလွတယ္လို႔ စိတ္ပညာရွင္ အမ်ားစုက ဆိုထားပါတယ္ သားေလးေရ႕။ အဲေတာ့ကြာ၊ လိင္စိတ္ဆိုတာ ေမြးကတည္းက ကိုယ္ထဲမွာ တစ္သမတ္တည္း တည္ေနေအာင္ ထည့္ေပးလိုက္လို႔ရတဲ့ စိတ္မ်ိဳးမဟုတ္ဘူးသားရဲ႕။ စိတ္တို႔ရဲ႕သဘာ၀အတိုင္း တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ရင့္မာလာတဲ့သေဘာ၊ မခိုင္က်ည္တဲ့သေဘာ၊ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေနတဲ့သေဘာကို ေဆာင္ေနတယ္။

လူပ်ိဳေပါက္စမွာ ေတြေ၀ယိမ္းယိုင္မႈမ်ားနဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္မႈမ်ား



ဆယ္ေက်ာ္သက္ရြယ္ အလယ္ပိုင္းလို႔ဆိုအပ္တဲ့ ၁၄-၁၅-၁၆ ႏွစ္အရြယ္မွာ လိင္စိတ္က စတင္ႏိုးၾကားလာပါတယ္။ သည္အရြယ္မွာ ကိုယ္ခႏၶာကလည္း အေတာ္ေလး ေျပာင္းလဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာခဲ့မွကိုး။ ဒါေပမယ့္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားအတြက္ သည္အခ်ိန္ဟာ အေတာ့္ကို စိတ္ရႈပ္စရာေကာင္းေနသလို ေတြေတြေ၀ေ၀လည္း ျဖစ္ေနရတတ္တယ္ သားရဲ႕။

ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘယ္လိင္စိတ္ဘက္ကို ဦးတည္ေနမွန္း အျပတ္အသား မေ၀ခြဲႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ကိုယ္ခႏၶာကေရာ၊ စိတ္အေျခအေနကပါ တအားႀကီး ေျပာင္းလဲေနလို႔ပါပဲကြယ္။ သည္အရြယ္မွာ ေယာက္်ားေလးခ်င္း ေရခ်ိဳးခန္းထဲမွာ ကိုယ္လံုးတီးဆံုမိတာနဲ႔တင္ လိင္စိတ္ႏိုးၾကားေနတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ အဲဒီ့အခါ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘယ္လိုနားလည္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ကုန္တယ္။ အမွန္ေတာ့ ေယာက္်ားေလး၊ မိန္းကေလးဆိုတဲ့ လိင္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးဟာ လူပ်ိဳေပါက္စ၊ အပ်ိဳေပါက္စမွာ အဲသလိုေတြျဖစ္တတ္တာဟာ သဘာ၀ပဲ သားရဲ႕။ ကိုယ္နဲ႔ လိင္ခ်င္းတူသူမ်ားကို ၀တ္လစ္စလစ္ျမင္ရတဲ့အခါ ငယ္ႏုေသးတဲ့အရြယ္မွာ လိင္စိတ္ႏိုးၾကားလာတာဟာ တကယ္ေတာ့ ဘာဆိုဘာမွ အေရးမႀကီးလွပါဘူး။

အဲသလို ျဖစ္သြားလို႔လည္း မိမိကိုယ္ကို လိင္တူခ်င္းမွစံုမက္သူျဖစ္ေနၿပီလို႔ သတ္မွတ္လို႔ မရႏိုင္ေသးဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း ကိုယ္နဲ႔လိင္တူ သူငယ္ခ်င္းကို ခ်စ္ခင္တြယ္တာလြန္းမိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ကိုယ့္ကိုယ္ကို လိင္တူခ်င္း စံုမက္ေနၿပီလားလို႔ သံသယ၀င္စရာ မလိုဘူးေနာ္ သား။ သည္အရြယ္မွာ ကိုယ္ခႏၶာဆိုတဲ့ စက္ယႏၵယားႀကီးက သူ႔ဘာသာ အလိုလို ဖြံ႕ၿဖိဳး ႏိုးထ လႈပ္ရွားေနတာပါ။

ဘာ အေတြ႕အႀကံဳ၊ အသိအျမင္မွ ပီပီသသမရေသးခင္မွာ လိင္တူခ်င္း ျမင္ရ၊ ေတြ႕ရ၊ ထိေတြ႕ဆက္ဆံရျခင္းမ်ားေၾကာင့္ လိင္စိတ္ႏိုးၾကားလာတာဟာလည္း ကိုယ္က အတင္းလိုက္ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ ရတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘူးေလ။ တစ္နည္းေျပာရရင္ကြာ စိတ္သြားတိုင္း ကိုယ္ပါတဲ့ အေျခအေနကို မေရာက္ေသးဘဲ အရာရာကို စူးစမ္းေနတဲ့ ခႏၶာရဲ႕သေဘာ၊ စိတ္ရဲ႕သေဘာမ်ားေၾကာင့္ သူ႔အလိုလိုျဖစ္ေနတာသက္သက္ပဲကြ။ ဒါေလးတစ္ခုတည္းနဲ႔ ကိုယ့္လိင္စိတ္ကျဖင့္ ဘယ္ကဲ့သို႔၊ ဘယ္ခ်မ္းသာလို႔ သတ္မွတ္ရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ စိုးရိမ္မိေနရင္ နည္းလမ္းလည္းမက်၊ အဓိပၸါယ္လည္း မရွိပါဘူး သားရယ္။

လိင္တူခ်င္း ၀တ္လစ္စလစ္ ျမင္လိုက္ရခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ငယ္ပါ တင္းလာတာဟာလည္း ကိုယ္က လိုက္ထိန္းခ်ဳပ္ေနလို႔ ရတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘူး သားရဲ႕။ အဲဒါကလည္း တကယ့္သဘာ၀စစ္စစ္ပဲေလ၊ လူလားေျမာက္စ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈသက္သက္ပါပဲ။ အလားတူပဲ၊ တစ္ကိုယ္ေရအာသာေျဖတဲ့အခါမွာ လိင္တူခ်င္းကို ထည့္စိတ္ကူးယဥ္မိရံုနဲ႔လည္း ဒါကို လိင္တူခ်င္းစံုမက္တဲ့စိတ္လို႔ အတိအလင္း သတ္မွတ္လို႔မရဘူး။ အဲဒီ့အခန္းမွာ ေရးျပခဲ့တုန္းကလိုပဲေပါ့ သားရာ၊ စိတ္ကူးဆိုတာ သူတစ္ပါး သိႏိုင္တာမွ မဟုတ္တာ၊ ကိုယ့္စိတ္ထဲတင္ ႀကိဳက္သလို ႀကိတ္ၿပီး ယဥ္ခ်င္တိုင္း ယဥ္လို႔ရတဲ့ အမ်ိဳးမဟုတ္လား။

စိတ္ကူးယဥ္တယ္ဆိုတာ လက္ေတြ႔ဘ၀နဲ႔ တကယ့္ကို တျခားစီပါ။ အထူးသျဖင့္ လိင္စိတ္နဲ႔စိတ္ကူးယဥ္တဲ့အခါ ဇာတ္သိမ္းခါနီးမွာ လူေတြဟာ မဟုတ္တမ္းတရားေတြကို ပိုလို႔ေတြးတတ္ၾကပါတယ္။ အဲသလိုအခ်ိန္မွာ လိင္တူခ်င္းစံုမက္တယ္ဆိုတဲ့ မဟုတ္တမ္းတရားေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕လူေတြမွာ ပိုလို႔ စိတ္လႈပ္ရွားတတ္ၾကတာမို႔ အဲလိုမ်ိဳး စိတ္ကူးမိသြားရံုနဲ႔ေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို လိင္တူခ်င္းစံုမက္တဲ့စိတ္မ်ိဳးရွိေနတယ္လို႔ အျပတ္ေျပာလိုက္လို႔ မရႏိုင္ဘူးဆိုတာ သား မွတ္ထား။

ငါမ်ား မိန္းမလ်ာ ျဖစ္ေနၿပီလား။

လူပ်ိဳေပါက္စမွာ လိင္ကိစၥနဲ႔ပက္သက္လို႔ စိတ္ရႈပ္မိရသမွ်ထဲမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မိန္းမလ်ာျဖစ္ေနၿပီလားလို႔ ေတြးမိတာလည္းတစ္ျပႆနာပဲသားရဲ႕။ အမွတ္လြဲေနတာတစ္ခုနဲ႔ မိန္းမလ်ာေတြနဲ႔ ေပါင္းရင္ မိန္းမလ်ာ ျဖစ္သြားမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးပါ။ ဆိုလိုတာက မိန္းမလ်ာက ေယာက္်ားစစ္စစ္တစ္ေယာက္ကို မိန္းမလ်ာ ‘ဇာတ္သြင္း’ လို႔ရတယ္လို႔ ထင္တာေပါ့ကြာ။ မရပါဘူး။ မိန္းမလ်ာျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္ယူလို႔လံုးလံုးမရပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က ထင္ၾကတယ္၊ ေယာက္်ားေလးေတြကို ကေလးဘ၀က မိန္းမလို ဆင္ေပး၊ ၀တ္ေပး၊ ျပင္ေပးလိုက္ရင္ ႀကီးလာတဲ့အခါ မိန္းမလ်ာ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ေပါ့။ အဲဒါလည္း အေတာ္ လြဲေနသကြ။ လြဲဆို အဲလိုမွ မဟုတ္ဘဲကိုး။ ဒါတင္မကေသးဘူး၊ မိန္းမလ်ာျဖစ္တာဟာ မ်ိဳးရိုးလည္း မလိုက္တတ္ဘူး။ အေဖက လိင္တူခ်င္း စံုမက္သူျဖစ္ေနတာနဲ႔ သားလည္း သူ႔လို လိုက္ျဖစ္မယ္လို႔ ဘယ္သူမွ တတ္အပ္ေသခ်ာ မေျပာႏိုင္ဘူး။ မိန္းမလ်ာကို လူ႔ေဘာင္က အထင္အျမင္ေသးတာ၊ ၀ိုင္းပယ္ထားတာ မ်ားေၾကာင့္ ေယာက္်ားေလးေတြခမ်ာမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မိန္းမလ်ာျဖစ္သြားမွာ အစိုးရိမ္လြန္ေနတတ္ၾကတယ္ သားရဲ႕။

စကားစပ္လို႔ ေျပာရရင္ သားရယ္၊ သည္ ‘သားငယ္တုိ႔ နားလည္ဖို႔’ ကို သားနဲ႔တကြ သားရဲ႕ ရြယ္တူေတြအေနနဲ႔ သိသင့္တာေတြကို အရင္းအတိုင္း မွန္မွန္ကန္ကန္ သိရၿပီး လမ္းမွား မေရာက္ရေစလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔သရဖူမွာ အခန္းဆက္ ေဖာ္ျပေနတာ အေတာ္ေတာင္ၾကာသြားၿပီ။ သားသိတဲ့ အတိုင္း ေဖေဖ့ဆီကို ၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက စာဖတ္သူအမ်ိဳးမ်ိဳးက စာနဲ႔ တစ္မ်ိဳး၊ ဖုန္းနဲ႔တစ္ဖံု၊ လူကိုယ္တိုင္တစ္နည္း လာေရာက္ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုေနခဲ့ၾကတယ္။ သည္ ‘သားငယ္တို႔ နားလည္ဖို႔’ မတိုင္ခင္တုန္းကေတာ့ ေဖေဖ့ဆီကို ဆက္သြယ္ေျပာဆိုလာသူေတြက မိန္းမသား အမ်ားစု၊ ေယာက်္ားဆိုတာ အင္မတိ အင္မတန္ရွားတယ္။ အခု သည္အခန္းဆက္ေဆာင္းပါးနဲ႔ က်ေတာ့မွပဲ ေဖေဖ့ဆီကို ဆက္သြယ္လာသူ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြထဲမွာ ေယာက္်ားေလးအင္အား သိသိသာသာတိုးပြားလာတာ သားေလးအသိပဲ။ အထူးသျဖင့္ သားတို႔သာသာ လူငယ္ေလးေတြနဲ႔ လူလတ္ေတြ။

ခမ်ာမ်ားမွာ ဘယ္ကတည္းက စိတ္ေသာက ေရာက္ေနရွာၾကတယ္မသိဘူး။ ေဖေဖက အခုလိုေတြ ေရးေတာ့မွပဲ သူတို႔မွာ ဖြင့္ဟတိုင္ပင္ရမယ့္သူကို ေတြ႕သြားေတာ့တယ္။ သည္ကိစၥကို လတ္တေလာမွာ ဘယ္သူကမွ လူသိရွင္ၾကား ခ်ျပေဆြးေႏြးေနတာ မဟုတ္ေတာ့ အခက္သားလားကြယ္။ ဟိုးလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ေလးငါးဆယ္ေလာက္တုန္းကေတာ့ ဆရာ၀န္စာေရးဆရာေတြတင္မက ဆရာပီမိုးနင္း၊ ဆရာမဟာေဆြ၊ စာေရးဆရာ ဦးႏုတို႔က ေရးဖူးတယ္။ ဆရာမဟာေဆြ႕စာအုပ္ဆိုလည္း ၾကားေတာ့ ၾကားဖူးတယ္။ မဖတ္ဖူးဘူး။ မေန႔တစ္ေန႔ကမွ အင္တာနက္ထဲမွာ ေတြ႕ေတာ့မွ ေဖေဖ့မွာ သေဘာေတြက်လို႔။ သူေျပာတာေတြက ေခတ္ေတာ့ မမီေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးဟာလည္း လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုအရ ေရးသင့္ေရးထိုက္တာမို႔ သူ႔သိကၡာကို မငဲ့ဘဲ ေရးသားထုတ္ေ၀လိုက္တာ အေတာ္ ထင္ရွားတယ္။ ေနဦး၊ ေျပာရင္းနဲ႔ စကားက ေဘးေခ်ာ္ေတာ့မလိုျဖစ္ေနတယ္။ အခုကာလမွာက်ေတာ့ ဒါကို ခ်ျပေဆြးေႏြးတဲ့သူက မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနၿပီ။ ေဖေဖတစ္ေယာက္ပဲ ေရးသင့္တဲ့ကာလႀကီး၊ အထူးသျဖင့္ ကုရာနတၳိ ေရာဂါဆိုးႀကီးက စကၠန္႔မလပ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ ကာလႀကီးလည္းျဖစ္ေန၊ ကိုယ့္မွာကလည္း လူပ်ိဳေပါက္စ သားတစ္ေယာက္ရွိေနလို႔ စာနာစိတ္နဲ႔ ခ်ေရးေနတာ။

အဲလိုေရးလိုက္ေတာ့မွ လာလိုက္တဲ့စာေတြ၊ ဆက္လိုက္တဲ့ ဖုန္းေတြ၊ လာေတြ႕လိုက္ၾကတဲ့ ေယာက္်ားေလးေတြ မနည္းဘူးဆိုတာ သားအျမင္ပဲေလ။ သည္အထဲမွာ အမ်ားစုက အခုသည္အခန္းမွာ ေဖေဖ ေရးျပေနသလို ငါမ်ား မိန္းမလ်ာျဖစ္ေနသလားဆိုတဲ့အေတြးနဲ႔ ေရာက္လာၾကတာေတြျဖစ္ေနေတာ့ ေဖေဖေလ သည္အလုပ္ကို လုပ္မိသြားတဲ့အတြက္ အင္မတန္ ၾကည္ႏူးမိရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သားရယ္။ မိန္းမလ်ာျဖစ္ဖို႔ဆိုတာက ဘာသာတရားအရ ေျပာရင္ အတိတ္က ၀ဋ္ေကၽြး ေတာ္ေတာ္ၾကီးပါမွ ျဖစ္ႏိုင္တာမ်ိဳးပါ။ စိတ္ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ဇီ၀ကမၼေဗဒအလိုအရေတာ့ ဦးေႏွာက္ထဲက အစိတ္အပိုင္းေတြနဲ႔ ဟိုမုန္းထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ ဂလင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ အဲဒါေတြက လူလုပ္ယူတာမဟုတ္ဘဲ ေမြးရာပါပဲေလ။ အဲသလိုမ်ိဳးမို႔ အလကားေနရင္း စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ၿပီး ေသာကေရာက္ေနဖို႔ မလိုလွပါဘူးကြယ္။

မိန္းမလ်ာမုန္းတဲ့ ေရာဂါ

ပုထုဇေနာ ဥမၼတၱေကာလို႔ ဘုရားေဟာရွိတဲ့အတိုင္း လူတိုင္းမွာ စိတ္ေရာဂါ တစ္မ်ိဳးစီရွိတတ္ပါတယ္။ အဲဒီ့စိတ္ေရာဂါထဲမွာ မိန္းမလ်ာကိုဆို လံုးလံုးၾကည့္လို႔မရတာလည္း တစ္မ်ိဳးပါေနတယ္။ ေဖေဖ သည္လိုေရးလိုက္ေတာ့ အဲသလို မိန္းမလ်ာေတြကို အေျခာက္တိုက္ စက္ဆုပ္ရြံမုန္းေနသူမ်ားက ေဖ့ေဖ့ကို သိပ္ၾကည္လင္ၾကမွာ မဟုတ္ဘူးထင္သကြ။ အမွန္ေတာ့ သားရယ္၊ ဘယ္အရာကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အစြန္းေရာက္လြန္းေနရင္ မူမွန္တဲ့ စိတ္လို႔ေခၚလို႔ မရေတာ့ဘူး။ ဒါဟာ စိတ္မူမမွန္ျခင္းရဲ႕ အနက္ဖြင့္ဆိုခ်က္တစ္မ်ိဳးပဲ။ လူမွန္ရင္ မုန္းျခင္း၊ ခ်စ္ျခင္းဆိုတဲ့ ခံစားမႈကေတာ့ ရွိတတ္စၿမဲေပါ့ကြာ။

ဒါေပမယ့္ မုန္းတာတစ္ခုတည္းနဲ႔ ရန္လိုေနစရာ အေၾကာင္းမရွိသလို ခ်စ္တာတစ္ခုတည္းေၾကာင့္လည္း အျပစ္ဟူသမွ် ျမဴမွမထင္ျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ အဲဒါ တရားလက္လြတ္တာပဲေပါ့ကြဲ႕။ တစ္နည္းအားျဖင့္ မူမွန္တဲ့စိတ္ရွိတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့ သားရယ္။ မူမွန္တဲ့စိတ္ဆိုတာက ဘာကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အစြန္းမေရာက္ေအာင္ ထိန္းႏိုင္သိမ္းႏိုင္တဲ့၊ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိတဲ့စိတ္ပါ။ ‘ငါတို႔ကေတာ့ေဟ့၊ သူ႔ကိုခ်စ္တယ္၊ ခ်စ္လွ်င္အက်ိဳးတဲ့၊ ျမတ္ႏိုးေတာ့သဒၵါကြ၊ အဲေတာ့ သူဘာလုပ္လုပ္ ငါတို႔အတြက္ေတာ့ အကုန္လံုးေကာင္းေနတာပဲ’ ဆိုတဲ့အစြန္း၊ ‘အို... သင္းက အလကားေကာင္ပါကြာ၊ သူအေကာင္းလုပ္ေနတယ္ဆိုတာလည္း ဟန္ျပပဲျဖစ္မွာပါ၊ ေစာင့္ၾကည့္ေပါ့၊ အခ်ိန္တန္ရင္ေခြးၿမီးေကာက္က ျပန္ေကာက္မွာပါ’ ဆိုတဲ့အစြန္းေတြဟာ လူတိုင္းလိုလိုမွာ ရွိတတ္တယ္။ သြားေမးရင္ အဲလိုလူမ်ိဳးေတြက သူတိုု႔ကိုယ္သူတို႔ ဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ယံုၾကည္သူေတြလို႔ ဆိုမယ့္သူေတြက ပါေပဦးမယ္။ တကယ္ေတာ့ သားေရာ၊ ေဖေဖတို႔ ဗုဒၶဘာသာက အဲဒီ့အစြန္းေတြကို ေရွာင္ခိုင္းပါတယ္။

ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေဟာၾကားတာျဖစ္ေနသည့္တိုင္ အသားလြတ္ အယံုမခိုင္းဘဲ ကိုယ္တိုင္ေလ့လာစူးစမ္းၿပီး ယံုသင့္မွယံုဖို႔ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္က ျမြတ္ၾကားေတာ္မူခဲ့တာ သားကို ေဖေဖခဏခဏေျပာျပဖူးတဲ့ ကာလမသုတၱံေဒသနာထဲမွာ အထင္အရွား ပါေနတာပဲေလ။ သို႔ေပမယ့္ အမ်ားစုကေတာ့ တစ္ခုခုဆို၊ က်ားက်ား မီးယပ္။ ေလွနံဓားထစ္ေတြပဲေလွ်ာက္ေအာ္ျဖစ္ေနတာ မ်ားတယ္သားရဲ႕။ အဲဒါကို ငါ့သား ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ေစနဲ႔။ ဘာကိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ့္ဦးေႏွာက္နဲ႔ ေသခ်ာ ျပန္စဥ္းစားဆင္ျခင္။ တစ္ခုခုကို ကိုယ္လက္မခံႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ လက္မခံႏိုင္တာလဲ။ အစြဲေၾကာင့္လား၊ တျခားပေယာဂတစ္ခုခုေၾကာင့္လား။ ကိုယ္နဲ႔သေဘာမညီတိုင္း တပါးသူ မွားတယ္လို႔ေျပာရင္ အဲလိုေျပာသူရဲ႕ စိတ္ဟာ မူမွန္မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ အသိကို သားေလး ၿမဲၿမဲစြဲစြဲ မွတ္ထားပါကြာ။

ေျပာလက္စကို ျပန္ေကာက္ရင္ေတာ့ကြယ္၊ အဲသလို အစြဲေတြနဲ႔ ေျပာၾကတဲ့အထဲမွာ ‘မိန္းမလ်ာဆိုရင္ ေျခေထာက္နဲ႔ေတာင္ ကန္လိုက္ခ်င္ေသး’ ဆိုတာမ်ိဳးကလည္း ထိပ္ဆံုးက ပါေနတတ္တယ္။ အမွန္ေတာ့ အစြန္းမလြတ္တာပဲကြ။ တစ္ဖက္က ေျပာရင္လည္း မိန္းမလ်ာဆိုတာမ်ိဳးကို လူ႔ေဘာင္က ၾကဥ္တင္တင္၊ ဖယ္တယ္တယ္လုပ္တတ္ေလေတာ့ ကိုယ္မွ အဲသလိုမလုပ္မိျပန္ရင္ ကိုယ့္ကိုလည္း ‘မလ်ာ’ စာရင္းထဲမွာ အသြင္းခံရမွာစိုးတာေၾကာင့္ရင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သိပ္ကိုေယာက္်ားပီသလွပါတယ္။ ေယာက္်ားစိတ္အျပည့္နဲ႔ ရွိပါတယ္လို႔ လူပံုအလယ္မွာ ထယ္ျပခ်င္တဲ့စိတ္ေၾကာင့္ အသံကုန္ေအာ္ေနမိတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေနျပန္ေသးတယ္။

တကယ္ေတာ့ လူမွန္ရင္ ေယာက္်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္၊ ေယာက္်ားဆို ေယာက္်ားစိတ္ခ်ည္းသက္သက္၊ မိန္းမဆို မိန္းမစိတ္ခ်ည္းသက္သက္ရွိေနတဲ့လူရယ္လို႔ တစ္ေယာက္မွမရွိဘူး။ ဒါ ေဖေဖ့စကားမဟုတ္ဘူးေနာ္။ စိတ္ပညာရွင္မ်ားအားလံုး တညီတညြတ္တည္းဆိုထားတဲ့စကား။ က်န္းမာသန္စြမ္းၿပီး ဥာဏ္ရည္ထက္ျမက္တဲ့ လူသာမန္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ေယာက္်ားစိတ္၊ မိန္းမစိတ္ မွ်ေနမွျဖစ္တာ သားရဲ႕။ အဲ…သည္ေနရာမွာ ေယာက္်ားစိတ္၊ မိန္းမစိတ္ဆိုတာ လိင္စိတ္တစ္ခုတည္းေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ကြာ။ အသန္႔အျပန္႔ႀကိဳက္တာ၊ လုပ္တာကိုင္တာ သပ္ရပ္ ေသခ်ာတာ၊ ၾကင္နာတာ၊ သေဘာထား ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းတာ၊ မ်က္ရည္လြယ္တာ စတာမ်ိဳးေတြကို မိန္းမစိတ္လို႔ ေယဘုယ်သတ္မွတ္လို႔ ရၿပီး တံုးတိုက္တိုက္၊ က်ားကိုက္ကိုက္လုပ္ခ်င္တာ၊ ပတ္၀န္းက်င္ကို ထီမထင္တတ္တာ၊ ခြန္အားဗလကိုအားကိုးၿပီး အႏိုင္ယူခ်င္တာ၊ ခက္ထန္တာကို ေယာက္်ားစိတ္ရယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္းသတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ လူတိုင္းမွာ သည္စိတ္ႏွစ္စိတ္က ဒြန္တြဲေနပါတယ္။ ေယာက္်ားတန္မဲ့ အလွအပႀကိဳက္တဲ့ ေယာက္်ားမ်ိဳး၊ ၾကြၾကြရြရြေလး ေနခ်င္တတ္တဲ့ေယာက္်ားမ်ိဳး ရွိသလို မိန္းမတန္မဲ့နဲ႔ ျဖစ္သလိုေနတတ္စားတတ္တဲ့ မိန္းမေတြလည္း ရိုက္သတ္လို႔ မကုန္ပါဘူး။

သားကေတာ့ အသိဆံုးျဖစ္မွာပါ။ ေဖေဖတို႔ လင္မယားကို ၾကည့္တာနဲ႔ကို သည္အခ်က္က သိပ္သိသာေနမွာေပါ့။ ေဖေဖနဲ႔ သားေမေမက အစစေျပာင္းျပန္ေတြခ်ည္းပဲေလ။ သားေမေမက ခ်ဥ္ခ်ဥ္၊ ငံငံ၊ စပ္စပ္ဆို စားကိုမစားတတ္ဘူး၊ အခ်ဥ္ထုတ္ဆိုလည္း ေ၀လာေ၀း။ ေဖေဖကက်ေတာ့ ေရွာက္သီးသုပ္၊ ဆီးျပား၊ မရမ္းေပါင္းစသျဖင့္ အကုန္ႀကိဳက္တာ သားအျမင္ပဲ။ သားေမေမက စိတ္မာတယ္၊ ေဖေဖ့စိတ္က ခပ္ႏုႏု၊ ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့။ ေဖေဖက ေဖေဖ့ရုပ္ရည္နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ကို အင္မတန္ ဂရုစိုက္တယ္၊ လွခ်င္တယ္။ သားေမေမက ေဖေဖ့ေလာက္ လွခ်င္ပခ်င္စိတ္မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေဖေဖက ကစုတ္ကဖက္ေန၊ ျဖစ္သလိုေနဖို႔ ၀န္မေလးသေလာက္ သားေမေမက က်ျပန္ေတာ့ သန္႔သန္႔ျပန္႔ျပန္႔ သပ္သပ္ရပ္ရပ္မွ ႀကိဳက္တတ္တယ္။ ေဖေဖက ေပ်ာ့စိေပ်ာ့စိနဲ႔ ရက္စက္ၿပီေဟ့ဆိုရင္လည္း ကမ္းကုန္ေအာင္ရက္စက္တတ္သေလာက္ သားေမေမက မာေရေက်ာေရနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္က မျပတ္တတ္ဘူး။

ကိုင္း … ဘယ့္ႏွယ့္လုပ္မလဲ၊ က်ားစိတ္၊ မစိတ္ေတြ ေရာေနၾကပံုကို သားျမင္ၿပီ မဟုတ္လား။ ဒါေပမယ့္ ေယာက္်ားဘသားဆိုတဲ့စိတ္မ်ိဳး၊ ငါဟဲ့ ေယာက္်ားဆိုတဲ့ စိတ္မ်ိဳးေတြနဲ႔က်ေတာ့ အဲဒါမ်ိဳးကိုေတာင္ လက္မခံခ်င္ေတာ့ဘူး။ သနားလို႔ လိုက္ေလ်ာတာမ်ိဳးလုပ္မိရင္ကို အဲဒါေယာက္်ားတန္မဲ့ ေပ်ာ့ညံ့တာလို႔ ေအာက္ေမ့ၿပီး အလကားေနရင္း တင္းျပ၊ မာျပေနရတာကိုက အလုပ္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္ေနတတ္တယ္။ လက္သုပ္စံုတို႔၊ လက္ဖက္သုတ္တို႔ ႀကိဳက္ရင္ပဲ မိန္းမေတြမွ စားတဲ့အစာလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး တို႔ေတာင္ တို႔မၾကည့္ဘဲ မစားဘူး၊ မႀကိဳက္ဘူးလို႔ ေအာ္တဲ့သူမ်ိဳးလည္း ေဖေဖ ေတြ႕ဖူးတယ္။ သည္အထဲမွာ မိန္းမလ်ာေတြခမ်ာ ကံကဆိုးခ်င္ေတာ့ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ဆိုတဲ့ ကုရာနတၳိေရာဂါဆိုးႀကီးနဲ႔ သူတို႔ဘ၀ေတြနဲ႔ကလည္း ဒြန္တြဲေနေတာ့ တခ်ိဳ႕မ်ားဆို မိန္းမလ်ာေတြကို ‘ေအအိုင္ဒီအက္စ္’ လို႔ေတာင္ ေခၚၾကတာမ်ိဳး ရွိလာတယ္။

ဒါလည္း ေခၚတဲ့သူေတြ ဆင္ျခင္ဥာဏ္နည္းတာပဲ။ မိန္းမလ်ာမွ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္တာလား။ ဘယ္ဟုတ္ပါ့မလဲ။ မူးယစ္ေဆးကို ေသြးေၾကာထဲသြင္းတဲ့ မူးယစ္ေဆးသမားလည္း ေဆးထိုးအပ္ကို သန္႔ရွင္းေအာင္မလုပ္ဘဲ သံုးရင္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။ လိင္ကြဲခ်င္းဆက္ဆံပါတယ္ဆိုတဲ့၊ အမ်ားစုက မူမွန္သူလို႔သတ္မွတ္ခံရသူမ်ိဳးကလည္း အေနအထိုင္မဆင္ျခင္ဘဲ ေတြ႕ကရာမိန္းမေပါင္းစံုနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံေနမယ္ဆိုလည္း ေအအိုင္ဒီအက္စ္ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။

မစဥ္းစားတာက မိန္းမလ်ာေပမယ့္ ေရာဂါပိုးမရွိသူ အေဖာ္ေယာက္်ားတစ္ေယာက္တည္းနဲ႔ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ေပါင္းသင္းေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ျဖစ္ေတာ့မလဲ။ ဒါမွမဟုတ္လည္း မိန္းမလ်ာက ကြန္ဒံုးကို စနစ္တက်သံုးတယ္ဆိုရင္လည္း ဘယ္လိုလုပ္ေရာဂါျဖစ္လာမလဲ။ အဲေတာ့ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး မိန္းမလ်ာကို မုန္းတီးရြံရွာ စက္ဆုပ္တာဟာ ဘယ္လိုမွကို ဘသာ၀ မက်ႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့။

မိန္းမလ်ာျဖစ္ရတာကို ဂုဏ္ယူတာ

လူတစ္ေယာက္ရဲ႕လိင္စိတ္ဟာ သူဘယ္လိုလူလဲဆိုတာကို ျပဆိုတဲ့အေျခခံအေၾကာင္းတရားပါပဲ သား။ အဲဒီလိင္စိတ္ အစစ္အမွန္ကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ မ၀ံ့မရဲျဖစ္ေန၊ ရွက္ေၾကာက္ေနတာေၾကာင့္ လူဟာ ဗ်ာပါဒမ်ားေနႏိုင္တယ္၊ အထီးက်န္ ဆန္ေနႏိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ မိန္းမလ်ာလို႔ေခၚၾကတဲ့ လိင္တူခ်င္း စံုမက္သူမ်ားမွာ ပိုဆိုးတယ္။ မိန္းမလ်ာျဖစ္ေနေၾကာင္း လူသိခံလိုက္တာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ ရင္ဆိုင္ရမယ့္ အခက္အခဲေတြ၊ ရွဲသြားမယ့္အေပါင္းအသင္းေတြ၊ ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္ကဲ့ရဲ႕ခံရမယ့္အေရးေတြေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ေတြဆို အတြင္းႀကိတ္ၿပီး စိတ္ဆင္းရဲေနရတတ္တယ္။ အလားတူပဲ၊ ေယာက္်ားလ်ာ လို႔ ေခၚၾကတဲ့ မိန္းမခ်င္းမွ စံုမက္သူတခ်ိဳ႕ဟာလည္း ငံုးဆူ လူမသိဘ၀မွာ မခ်ိမဆန္႔ျဖစ္ေနတတ္ၾကပါတယ္ သားရဲ႕။

အခုေခတ္မွာ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြေပၚက ဆံပင္ညွပ္သူ၊ ဆံပင္အလွျပင္ေပးသူ၊ မိတ္ကပ္အလွျပင္ေပးသူ၊ ပန္းအလွျပင္ေပးသူမ်ားဟာလည္း လိင္တူခ်င္းစံုမက္သူမ်ားပင္ျဖစ္လင့္ကစား ဘ၀မွာ ေအာင္ျမင္ ၾကြယ္၀ ထယ္၀ါစြာရပ္တည္ႏိုင္လာၿပီမို႔ သူတို႔ရဲ႕ လိင္စိတ္ကို လက္မခံခ်င္သည့္တိုင္ သူတို႔ရဲ႔ ၾကြယ္၀မႈ(ေငြမ်က္ႏွာ)ေၾကာင့္ လူေတာထဲကို ေတာ္ေတာ္ႀကီး တိုး၀င္လာႏိုင္ခဲ့ၿပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘ၀အေျခအေန၊ အေၾကာင္းတရားနဲ႔ ကံကုသိုလ္ဆိုတာ လူတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ မတူႏိုင္ပါဘူး။ သည္အတြက္ မိန္းမလ်ာအျဖစ္မိမိကိုယ္ကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ဂုဏ္တယူယူနဲ႔ ေနႏိုင္သူေတြရွိသလို မိန္းမလ်ာျဖစ္ရတာကိုပဲ သိမ္ငယ္သူလို႔ ခံစားေနရတာမ်ားလည္း ရွိႏိုင္တာပဲ။

တကယ္လို႔မ်ား သားကိုယ္တိုင္ျဖစ္ျဖစ္၊ သားရဲ႕သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ေယာက္ျဖစ္ျဖစ္ လိင္တူခ်င္းမွ အႀကိဳက္က်တဲ့ လိင္စိတ္နဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ေဖေဖအႀကံေပးလိုက္ပါရေစ။ ကိုယ့္လိုပဲျဖစ္ေနသူမ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး ကိုယ့္ခံစားခ်က္ကို ရင္ဖြင့္လိုက္ပါ။ ဒါဆိုရင္ သူတို႔ကလည္း သူတို႔အေတြ႔အႀကံဳမ်ားနဲ႔စာနာနားလည္ၿပီး ကိုယ့္ကို ေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္း၊ သင့္တဲ့ အႀကံဥာဏ္ေတြေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း ေဖေဖနဲ႔ပဲ တိုက္ရိုက္ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေပါ့ကြာ။ ေဖေဖကိုယ္တိုင္က လိင္တူခ်င္း စံုမက္တဲ့ ဘက္ကို သိပ္မယိမ္းဘဲ လိင္ကြဲကိုမွ အလႊတ္မဲ့စိတ္သန္သူျဖစ္ေနလို႔ ကိုယ့္ရင့္တတူ စာနာေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ေသာ္လည္း ေလးေလးနက္နက္နဲ႔ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ေတာ့ နားေထာင္ေပးႏိုင္မွာေတာ့ အေသအခ်ာပဲေလ။ နားလည္း လည္ေပးႏိုင္မွာပါ။ ေဖေဖ့မွာ မိန္းမလ်ာမုန္းတဲ့ ေရာဂါမရွိပါဘူး။ ေလာကမွာ ေယာက္်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္၊ လိင္တူခ်င္းစံုမက္သူျဖစ္ျဖစ္၊ လိင္ကြဲမွစြဲလန္းသူ ျဖစ္ျဖစ္ အားလံုးဟာ လူသားေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ လူလို႔ပဲ ေဖေဖျမင္တယ္။ လူကို လူလိုပဲနားလည္ေထာက္ထားေပးႏိုင္တယ္။

မိန္းမလ်ာမို႔လို႔ နားရြက္နဲ႔ အသက္ရွဴၿပီး မ်က္စိနဲ႔ ထမင္းစားေနတာမွ မဟုတ္ဘဲေလ။ မိန္းမလ်ာမို႔လို႔ စိတ္ဓာတ္သိမ္ဖ်င္းႏံုနဲ႔တယ္လို႔ ေျပာလို႔လည္းမရဘူး။ က်ားက်ားလ်ားလ်ား ေယာက္်ားႀကီးတန္မဲ့နဲ႔ အင္မတန္ စုတ္ပဲ့တဲ့ အမူအက်င့္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ရႏိုင္တာပဲ မဟုတ္လား။ အမွန္က လူဟာ လူျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္း၊ ေကာက္က်စ္ျခင္း၊ ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္ျခင္း၊ စိတ္ေစတနာေကာင္းရွိျခင္း၊ ယုတ္မာျခင္းေတြလည္း ရွိေနမယ့္သူခ်ည္းပဲ။ အဲဒါေတြက အဲဒီ့လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ လိင္စိတ္နဲ႕ ဘယ္လိုမွ ဆက္စပ္ပက္သက္ျခင္းမရွိဘူး။ အထင္ရွားဆံုးကေတာ့ မိန္းမေပမယ့္ သာမန္ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ မထားႏိုင္တဲ့ စိတ္မ်ိဳးထားၿပီး ေသာတာပန္ျဖစ္သြားသူေတြ၊ ရဟႏၱာမေတြေတာင္ အထင္အရွား ရွိေလတာပဲ။

ေျပာခ်င္တာက ေယာက္်ားစိတ္၊ မိန္းမစိတ္ဆိုတာ အေရးမႀကီးဘူး၊ သေဘာထားမွန္ဖို႔က အေရးႀကီးဆံုးဆိုတာပဲ သားေရ႕။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လူသားတစ္ေယာက္အတြက္ ကိုယ္နဲ႔ အဆင္မေျပဆံုး၊ ကိုယ့္အတြက္ သက္ေသာင့္သက္သာ အရွိဆံုး ေနထိုင္မႈပံုစံ ဘ၀ဟန္ကို ရယူႏိုင္ဖို႔က အင္မတန္ အေရးႀကီးတယ္။ ဘ၀မွာ ေနရထိုင္ရအခက္ဆံုးကိစၥကေတာ့ လိမ္လည္ေနထိုင္ရတာ၊ ဟန္ေဆာင္ရတာပါပဲ။

မရွိတာကို အရွိလုပ္၊ မဟုတ္တာကို အဟုတ္လုပ္၊ ဟတ္ထုတ္ ဟန္လုပ္ေနရတာေလာက္ အျဖစ္ဆိုးတာ မရွိဘူး။ စိတ္တိုေနပါလ်က္နဲ႔ ယဥ္ေက်းေဖာ္ေရြျပေနရတာ၊ ငိုခ်င္ေနပါလ်က္နဲ႔ အတင္းရယ္ေနရတာမ်ိဳးဟာ ၾကာေလ စိတ္ဆင္းရဲစရာေကာင္းေလျဖစ္ေနသလိုပဲ ကိုယ့္မွာ ျဖစ္ေနတာရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ အသြင္အျပင္ကို အေယာင္ေဆာင္ရတာဟာ ေတာ္ေတာ့္ကို စိတ္က်ဥ္းၾကပ္ရစၿမဲပဲကြ။

ၾကာလာရင္ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾက ျဖစ္သြားႏိုင္ေသးတယ္။ မိသားစု၀င္ထဲကျဖစ္ေစ၊ ရင္းႏွီးတဲ့သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြထဲကျဖစ္ေစ၊ အသိအကၽြမ္းထဲကျဖစ္ေစ ကိုယ္ယံုၾကည္ႏိုင္တဲ့သူ ဘယ္သူ႔ကိုျဖစ္ျဖစ္ ရိုးရိုးသားသား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းဖြင့္ဟေျပာဆိုလိုက္ျခင္းဟာ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ လုပ္သင့္တဲ့ကိစၥပဲ။

အဲသလို ဖြင့္ဟလိုက္ျခင္းဟာျဖင့္ တစ္ေယာက္တည္း ႀကိတ္ခံစားေနခဲ့ရသမွ် ပြင့္ထြက္သြားတဲ့အတြက္ ရင္ေပါ့သြားႏိုင္တာမ်ိဳးကလား။ ေဖေဖ့ဆီ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုလာၾကသူေတြဆိုရင္ ေဖေဖက ဘာမွေတာင္ လုပ္မေပးရေသးဘူး၊ ရင္ဖြင့္လိုက္ရတာနဲ႔ကို သူတို႔မွာ ခံစားေနရသမွ် တစ္၀က္မက သက္သာသြားတဲ့အေၾကာင္း ေျပာၾကတယ္။ သားဟာ မိန္းမလ်ာမုန္းတဲ့သူတစ္ေယာက္ မျဖစ္ေအာင္ သည္ေနရာမွာ ေဖေဖ တစ္ခုေတာ့ မွာခ်င္ပါတယ္။ လိင္တူခ်င္းမွ စံုမက္သူျဖစ္ျဖစ္၊ လိင္ကြဲကိုမွ စြဲလန္းသူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တူတာတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းပဲ၊ ဘာတူတာလဲဆိုေတာ့ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပုထုဇဥ္လူသားမွန္သမွ်ဟာ ကိုယ့္အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္သာယာမႈအေပါင္းကို ေဆာင္ၾကဥ္းလာႏိုင္မယ့္ ‘ဘ၀အေဖာ္’ (၀ါ) ‘ၾကင္ဖက္သက္ႏွံ’ ကို လိုခ်င္ၾကတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပဲေဟ့။ မိန္းမလ်ာျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ သူလိုခ်င္တဲ့ၾကင္ဖက္၊ ဘ၀ေဖာ္ပံုစံက ျခားနားေနတာတစ္ခုပါပဲ။ ခမ်ာမ်ားမွာလည္း လိင္ကြဲခ်င္းမွ စြဲလန္းသူလို ကိုယ္ကခ်စ္လိုက္ခ်င္တာ၊ ကိုယ့္ကိုလည္း အခ်စ္ခံခ်င္ေနတာပါပဲ။ မိန္းမလ်ာက ကိုယ္ခ်စ္ရမယ့္သူ၊ ကိုယ့္ကိုခ်စ္မယ့္သူကို လိင္တူေယာက္်ားခ်င္းထဲက လိုက္ရွာတယ္၊ လိင္ကြဲကိုစံုမက္သူ သာမန္ေယာက္်ားသားမ်ားကေတာ့ ကိုယ္ခ်စ္ရမယ့္သူ၊ ကိုယ့္ကိုခ်စ္မယ့္သူကို လိင္ကြဲမိန္းမသားမ်ားထဲက လိုက္ရွာပါတယ္။ ဒါပဲ ကြဲတာပါ။

လူတိုင္းလူတိုင္းကေတာ့ ဘ၀မွာ သာယာမႈ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာနဲ႔ ေႏြးေထြးလႈိက္လွဲမႈကို ေဖြရွာေနသူခ်ည္းပဲဆိုတာ သားမွတ္ထားပါ။

လိင္ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို စံုမက္တာ

လိင္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကိုစံုမက္သူကေတာ့ လိင္တူခ်င္းနဲ႔လည္း အဆင္ေျပ၊ လိင္ကြဲေတြနဲ႔လည္း ေပ်ာ္တတ္သူမ်ိဳးကို ေခၚတာပါ သား။ လိင္တူခ်င္းကို ပိုစံုမက္ေသာ္လည္း လိင္ကြဲနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါလည္း အဆင္ေျပႏိုင္သူျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္မယ္၊ လိင္ကြဲခ်င္းကို ပိုစံုမက္ေပမယ့္လည္း လိင္တူခ်င္းနဲ႔ တစ္ခါတေလဆိုရင္လည္း အဆင္ေျပႏိုင္သူျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း ေယာက္်ား၊ မိန္းမခြဲျခားမႈမရွိဘဲ လိင္ကိစၥမွာ ဘယ္လိင္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေက်နပ္သာယာတတ္တဲ့သူမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ျပန္တယ္ သားရဲ႕။

ဒါကလည္း လိင္တူခ်င္းစံုမက္စိတ္၊ လိင္ကြဲမွ မက္ေမာစိတ္မ်ားလိုပဲ ပံုမွန္စိတ္ပါပဲ၊ သဘာ၀ပါပဲ။ တခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြကေတာ့ သည္စိတ္ကမွ တကယ့္မူမွန္စိတ္လို႔ေတာင္ တုတ္ထမ္းၿပီး ျငင္းခုန္ေျပာဆိုတတ္ၾကတယ္ကြ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အထက္မွာ ေရးျပခဲ့တဲ့အတိုင္း လူမွန္ရင္ မိန္းမစိတ္နဲ႔ ေယာက္်ားစိတ္ ဒြန္တြဲေနတတ္ၿမဲမ႔ိုေပါ့။

တခ်ိဳ႕လူေတြကေတာ့ အဲလိုစိတ္မ်ိဳးရွိသူကို စိတ္ႏွခြရွိသူ၊ ေတြေ၀သူ၊ မျပတ္သားသူလို႔ သတ္မွတ္ၾကေပမယ့္ အဲလိုစိတ္မ်ိဳးနဲ႔လူေတြကက်ေတာ့ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ မူမွန္သူမ်ားအျဖစ္ ရႈျမင္ၾကပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ လိင္တူေတြရဲ႕ေလာကမွာေရာ၊ လိင္ကြဲေတြရဲ႕ေလာကမွာပါ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားက်င္လည္က်က္စား ေမြ႕ေလ်ာ္ႏိုင္သူမ်ားအျဖစ္ ျမင္ေနလို႔ပါပဲ။

ေဖေဖ့တစ္ဦးတည္း သေဘာကိုေျပာရင္ေတာ့ ဘာမွ သိပ္ အေရးမၾကီးလွပါဘူး သားရယ္။ မင့္ေဖေဖက သိပ္ကို ေပြလီေတာ့ လိင္တူခ်င္းစံုမက္သူ ေယာက်္ားေတြနဲ႔သာမက၊ လိင္တူခ်င္းစံုမက္သူ မိန္းမေတြနဲ႔ပါ အတြင္းက်က် ပတ္သက္ဖူးတယ္။ သည္အခါမွာ လူ႔စိတ္၊ လူ႔အျပဳအမူတို႔ရဲ႕ ဆန္းက်ယ္နက္နဲပံုကိုသာ ၾသခ်မိရသလို အရာရာဟာ သဘာ၀ပါပဲလို႔ ေယာနိေႆာမနႆီကာယႏိုင္သြားခဲ့ေတာ့တာပဲ ငါ့သား။

လိင္တူခ်င္းစံုမက္သူမ်ား ခ်စ္တင္းေႏွာတာလိင္တူခ်င္းစံုမက္သူမ်ား ခ်စ္တင္းေႏွာၾကတဲ့အခါမွာလည္း လိင္ကြဲခ်င္းခ်စ္တင္းေႏွာၾကတဲ့အတိုင္းပါပဲ၊ မူကြဲ သိပ္မရွိဘူးကြ။ အေသးစိတ္ေတာ့ ေဖေဖ ေရးမျပေတာ့ဘူးေဟ့။ ပါးစပ္တို႔၊ ခ်က္တို႔၊ နားရြက္တို႔၊ ဒူးတို႔ကို လူသိရွင္ၾကားေရးလို႔ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြဟာ ကိုယ္ခႏၶာမွာ ေမြးကတည္းက ပါမလာသေယာင္ ညာ၀ါးဖံုးကြယ္လိုသူေတြက ေဖေဖသည္ေလာက္ေရးျပတာေတာင္ လြန္လွပါၿပီ၊ ကၽြံလွပါၿပီလို႔ နတ္သံေႏွာေႏွာ ျပၾကေလေတာ့ သည္ကိစၥမွာလည္း အေသးစိတ္ေရးျပေနရင္ ခမ်ာမ်ားမွာ အေျခာက္တိုက္ အကုသိုလ္ျဖစ္ေနရွာၾကမွာစိုးလို႔ပဲကြ။ သိခ်င္တဲ့သူက ေဖေဖ့ဆီ တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ၿပီး ေမးၾက ျမန္းၾက၊ ေျပာၾကဆိုၾကလိမ့္မေပါ့လို႔ ေအာက္ေမ့လိုက္ရံုရွိတာပဲ။ မဟုတ္ဘူးလား။

ကိုးကားခ်က္။ ။ အတၱေက်ာ္

လက္တြဲေဖာ္စာအုပ္(၉) “သားငယ္တို႔ နားလည္ဖို႔” စာအုပ္မွ ထုတ္ႏႈတ္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

တစ္ဆင့္မွ်ေ၀သူ - တပြင္သားေလး